POWSTANIE STYCZNIOWE NA ZIEMI WISKIEJ

Na ziemi wiskiej w okresie powstania, kluczową miejscowością był Sieburczyn, gdzie rozegrała się jedna z największych bitew na ziemi łomżyńskiej. Była to jedyna wygrana przez powstańców bitwa. 6 lipca 1863 r. dowodzący oddziałem powstańców pułkownik Józef Konstanty Ramotowski ps. Wawer, chcąc przeprawić liczący ok. 600 powstańców oddział, zmuszony został do odparcia ataków kozackich, które od wczesnych godzin rannych prowadziły działania zaczepne oddziału powstańczego. Do powstrzymania kozaków został przydzielony oddział strzelców, którzy celnym ogniem utrzymywali konnicę kozacką na dziedzińcu dworskim w Sieburczynie, aż do momentu, kiedy polegli dowódcy. Wówczas w szeregi strzelców wdarło się zamieszanie i wszyscy zginęli. Widząc zagrożenie przeprawy powstańców przez rzekę, Wawer wysłał na odsiecz kosynierów pod dowództwem Wiktora Hłaski. Atak kosynierów doprowadził do rozbicia kozaków i wycofania się ich do Łomży. Zwycięstwo powstańców umożliwiło im kilkudniowy odpoczynek w Grądach Woniecko. W bitwie pod Sieburczynem i na polach pod Samborami poległo 27 powstańców, 18 zostało rannych, w tym 3 zmarło w lazarecie w Burzynie. 2 kolejnych zakończyło życie w Grądach Woniecko, gdzie pochowano ich na dziedzińcu dworskim.

Trwałym dowodem powstania styczniowego na ziemi wiskiej jest pomnik A. Krajewskiego - dowódcy oddziału walczącego pod Samborami, znajdujący się na cmentarzu parafialnym w Wiźnie. Jest on usytuowany w głównej alei - mijając kaplicę cmentarną dostrzeżemy go po prawej stronie.

Na podstawie dokumentów archiwalnych można stwierdzić, iż społeczność ziemi wiskiej licznie wzięła udział w powstaniu styczniowym i zapłaciła za to bardzo wysoką cenę. Ludwik Krajewski z Wizny, dowodzący niewielkim oddziałem powstańczym, schwytany w Wiźnie, został powieszony, a ciało jego wleczono po ulicach miasta, aby odstraszyć innych od wstępowania w szeregi powstańcze. Inne powszechnie stosowane represje to: zsyłki na Sybir, aresztowania, stracenia, a nawet utrata praw miejskich przez Wiznę.

Autorzy: Grzegorz Pogroszewski, Adam Niebrzydowski.

Artykuł na podstawie: opracowanie M. Kaczyńskiego Zasób AP oddział w Łomży. C. Brodzicki, D. Godlewska Łomża w latach 1794 – 1866. C. Brodzicki - Wizna w latach1529-2000

Więcej....