KAPLICA CMENTARNA

Na wiskim cmentarzu znajduje się kaplica cmentarna. Jej historia sięga XIV w., kiedy to w 1390 r. zbudowano w tym miejscu drewniany kościół św. Marka Ewangelisty, spalony w 1400 r., odbudowany i konsekrowany po 15 latach. Akta wizytacji kościoła wiskiego z 1822 r. milczą na temat kaplicy cmentarnej. Dowiadujemy się o niej dopiero z prośby proboszcza Józefa Kuleszy skierowanej do biskupa łomżyńskiego w dniu 3 lipca 1930 r. W liście tym informuje on o wybudowaniu w roku poprzednim (1929) murowanej kaplicy cmentarnej przez ofiarodawców Antoniego i Emilię Dobrońskich. Prosił on biskupa o możliwość jej poświęcenia i odprawiania w niej nabożeństw, zastrzegając, że będzie ona służyć wyłącznie dla chwały Bożej, a „groby umarłych nie będą w niej umieszczane z wyjątkiem tylko tych, które tam były od lat dawniejszych”. Wyjaśnia bowiem, że kaplica ta została wzniesiona na miejscu starej kaplicy drewnianej, która uległa zniszczeniu. Biskup przychylił się do złożonej prośby, składając pod nią adnotację, w której wskazał, że kaplica ta ma się stać własnością kościoła wiskiego i służyć odprawianiu nabożeństw żałobnych. Kiedy wybudowano dawną, drewnianą kaplicę cmentarną i kogo w niej pochowano, niestety nie podano w tym dokumencie. Można jedynie przypuszczać, iż dotąd miała ona charakter prywatny i mogła być miejscem pochówku jednej z wyróżniających się rodzin z parafii wiskiej.

Kaplica cmentarna jest na pierwszy rzut oka niczym nie wyróżniającym się obiektem tego typu, powstałym na przełomie XIX i XX wieku, ale uwagę zwraca wieżyczka na dachu. Ten zupełnie obcy element jest prawdopodobnie wierzchołkiem starej, gotyckiej sygnaturki kościoła, istniejącej na dachu do II wojny światowej.

W 2017 r. dokonano wymiany więźby dachowej, a kaplica została pokryta dachówką ceramiczną. (fotografia główna) Podczas prac remontowych pod posadzką kaplicy została przypadkowo odkryta krypta ze znajdującymi się w niej trumnami. Na początku lutego w krypcie kaplicy cmentarnej rozpoczęto prace przy odkrytych pochówkach.

Pracę prowadził zespół architektoniczno-archeologiczny. Według aktualnej wiedzy krypta pochodzi z XVII w. Ponieważ na początku odkryto cztery trumny, sądzono, że znajdują się tam pochówki czterech osób. Po kolejnych oględzinach stwierdzono, że pochówki zawierają szczątki aż jedenastu osób. Część osób została pochowana w ozdobnych trumnach. Przy zmarłych nie znaleziono żadnych cennych przedmiotów. Ciekawostką jest zachowany w dość dobrym stanie drewniany krzyżyk z relikwiarzem, znaleziony w grobie starszej kobiety. Krzyżyk został już przekazany do renowacji konserwatorskiej. Równolegle z pracami architektoniczno-archeologicznymi prowadzone są kwerendy historyczne, które pomogą w ewentualnym ustaleniu pochowanych osób. Dotychczasowe prace miały charakter rozpoznania wstępnego i będą kontynuowane w przyszłości.

Więcej ...

Materiał opracowały: Agnieszka Sawicka, Krystyna Wileńska, Agnieszka Osiecka i Małgorzata Modzelewska.